Pag-aresto kay Dating Pangulong Rodrigo Duterte: Isang Makasaysayang Kaso sa Pandaigdigang Hustisya

Ang Pag-aresto kay Rodrigo Duterte

Noong Marso 11, 2025, inaresto ng Philippine National Police (PNP) at Interpol si dating Pangulong Rodrigo Duterte sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) sa Metro Manila. Ang pag-aresto ay isinagawa batay sa arrest warrant ng International Criminal Court (ICC) na nagsasakdal sa kanya ng crimes against humanity kaugnay ng giyera kontra droga sa Pilipinas. Kakatapos lamang ni Duterte dumalo sa isang pampulitikang rally sa Hong Kong nang siya ay bumalik sa bansa.

Matapos arestuhin, dinala siya sa Villamor Air Base at kalaunan ay inihatid patungong Netherlands, kung saan siya haharap sa paglilitis sa The Hague. Ang insidenteng ito ay isang makasaysayang pangyayari, dahil si Duterte ang unang pinuno mula sa Asya na lilitisin sa ICC at unang pangulo ng Pilipinas na haharap sa isang pandaigdigang hukuman.

Mga Paratang ng Crimes Against Humanity

Ang pagsasakdal kay Duterte sa International Criminal Court ay nag-ugat sa mga alegasyon ng extrajudicial killings noong siya ay Alkalde ng Davao City at kalaunan bilang Pangulo ng Pilipinas. Ang mga kasong ito ay may kaugnayan sa libu-libong napatay sa ilalim ng kanyang giyera kontra droga, na binatikos ng maraming organisasyong pangkarapatang pantao bilang isang state-sponsored na kampanya ng karahasan.

Noong 2019, umalis ang Pilipinas sa pagiging miyembro nito sa Rome Statute, ang kasunduan na bumuo sa ICC, ngunit pinanatili ng korte na maaari pa rin nilang imbestigahan ang mga krimeng naganap habang miyembro pa ang bansa. Ang Pre-Trial Chamber I ng ICC ay naglabas ng isang warrant of arrest noong Marso 7, 2025, na unang isinailalim sa kategoryang "secret" bago isinapubliko noong Marso 11, ang mismong araw ng pag-aresto kay Duterte.

Reaksyon ng Administrasyong Marcos

Sa ilalim ng Pangulo Bongbong Marcos, nanatili ang posisyon ng gobyerno na hindi makikipagtulungan sa imbestigasyon ng ICC. Gayunpaman, noong 2024, sinabi ng administrasyon na hindi nito mapipigilan ang mga independyenteng aksyon ng mga imbestigador.

Matapos ang pag-aresto kay Duterte, sinabi ni Marcos sa isang press conference na ang PNP ay nakipag-ugnayan sa Interpol at hindi sa ICC sa pagsasagawa ng warrant. Ang pahayag na ito ay isang malinaw na hakbang upang iwasan ang direktang pakikipagtulungan sa ICC habang tinitiyak na sumusunod ang gobyerno sa mga internasyonal na obligasyon nito.

Ang Huling Araw ng Kalayaan ni Duterte: Ang Rally sa Hong Kong

Ang huling pampublikong pagpapakita ni Duterte bago siya inaresto ay nangyari sa Hong Kong. Noong Marso 9, 2025, dumalo siya sa isang Partido Demokratiko Pilipino (PDP) campaign sortie na inorganisa ng Kingdom of Jesus Christ (KOJC) sa Southorn Stadium sa Wan Chai. Sa kanyang talumpati, kinilala niya ang mga usap-usapan tungkol sa kanyang arrest warrant at pabirong sinabi na dapat mag-ambag ang kanyang mga tagasuporta upang magpatayo ng rebulto niya sa Davao City.

Dumalo rin sa rally ang kanyang anak na si Bise Presidente Sara Duterte, kasama ang mga senador at kaalyado niyang sina Bong Go at Robin Padilla. May mga haka-haka na posibleng humingi si Duterte ng asylum sa China, ngunit itinanggi ito ni Sara Duterte, na sinabing wala siyang kontak sa mga opisyal ng Tsina.

Ang Pag-aresto sa NAIA: Isang Mabilis at Planadong Operasyon

Noong umaga ng Marso 11, mahigit 300 pulis ang itinalaga sa NAIA Terminal 3 upang salubungin ang pagbabalik ni Duterte mula sa Hong Kong. Ang Cathay Pacific Flight 907 na sinasakyan niya ay lumapag sa 9:20 AM PHT. Sa sandaling bumaba siya sa eroplano, sinalubong siya ni retiradong heneral Anthony Alcantara at Prosecutor General Richard Fadullon.

Tinangka ng kinakasama ni Duterte, si Honeylet Avanceña, na pigilan ang pag-aresto, tinawag na "abusado" ang mga pulis at sinabing wala silang valid warrant. Samantala, ang kanyang anak na si Veronica Duterte ay nag-livestream ng pag-aresto. Bagamat may kaunting pagtutol, sumunod si Duterte sa mga awtoridad at dinala sa kustodiya.

Mga Protesta at Seguridad sa Buong Bansa

Matapos ang pag-aresto, nagtaas ng alerto ang PNP sa buong bansa dahil sa inaasahang protesta mula sa mga tagasuporta ni Duterte. Tinawag ni Bise Presidente Sara Duterte ang pagkakakulong ng kanyang ama bilang “paglapastangan sa soberanya ng bansa”, habang inakusahan naman ng kanyang anak na si Sebastian Duterte ang gobyerno na hindi binibigyan ng tamang pangangalagang medikal ang kanyang ama. Gayunpaman, sinabi ng gobyerno na si Duterte ay nasa maayos na kondisyon at hindi pinapabayaan.

Ang Paglipat kay Duterte sa The Hague

Noong 11:03 PM PHT, inilipat si Duterte sa isang Gulfstream G550 jet na inarkila ng Office of the President. Ang eroplano ay tumigil muna sa Dubai bago lumapag sa Rotterdam Airport sa Netherlands noong Marso 12, 2025. Ngayon, si Duterte ay nakakulong sa United Nations Detention Unit, naghihintay ng paglilitis sa ICC.

Isang Makasaysayang Kaso na May Malalalim na Epekto

Ang pag-aresto at nalalapit na paglilitis ni Duterte ay nagtatakda ng mapanganib na precedent na nagdudulot ng mahahalagang katanungan tungkol sa soberanya ng Pilipinas. Mahalaga ang mga mekanismo ng pandaigdigang hustisya upang papanagutin ang mga lumalabag sa karapatang pantao, ngunit hindi dapat ipagkait sa Pilipinas ang karapatang ipatupad ang sarili nitong sistema ng hustisya. Ang batas ay dapat manaig, ngunit hindi dapat ito diktahan ng dayuhang impluwensya o presyur mula sa pandaigdigang komunidad.

Nipino.com is committed to providing you with accurate and genuine content. Let us know your opinion by clicking HERE.